ARBEIDSOVEREENKOMST
Het concurrentiebeding wordt niet alleen opgenomen in de arbeidsovereenkomst tussen werkgever en werknemer, maar kan ook in een overeenkomst van opdracht worden overeengekomen tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Maar dat het door partijen overeengekomen is, betekent niet altijd dat het beding rechtsgeldig is. In dit blog wordt ingegaan aan welke voorwaarden het concurrentiebeding moet voldoen.
Wat is het concurrentiebeding precies en wat zijn de gevolgen hiervan? Volgens art. 7:653 BW kan er bij een arbeidsovereenkomst tussen een werkgever en werknemer een beding worden opgenomen, dat de werknemer beperkt om na het einde van de overeenkomst werkzaam te zijn bij een concurrent. Daarom noemen we dit ook wel een ‘postcontractueel beding’. Dit kan zeer grote gevolgen hebben, aangezien de werknemer voor een bepaalde periode wordt beperkt in de arbeidsvrijheid.
Concurrentiebedingen zijn er in veel soorten en maten. Vaak verbiedt het de werknemer om bij een concurrent te werken. Het beding kan ook bepalen dat de werknemer wel bij een concurrent mag werken, maar geen klanten van oude werkgever mag benaderen bij de nieuwe werkgever. Dit wordt ook wel een ‘relatiebeding’ genoemd. Zo’n beding kan een werknemer veel nadeel opleveren in de zoektocht naar een nieuwe baan.
Het is dan ook maar de vraag of zo’n concurrentiebeding redelijk is. Om dit te bepalen, wordt er gekeken naar de omstandigheden van het geval. Denk hierbij aan de duur en de omvang van het beding. Een concurrentiebeding voor de duur van tien jaar zal niet redelijk worden geacht. Ook een beding dat bepaalt dat een supermarkt manager niet meer mag werken voor een andere concurrerende supermarkt in heel Europa zal geen stand houden. Het concurrentiebeding zal dan als onredelijk worden beschouwd.
Volgens de wet mag een concurrentiebeding niet zomaar worden overeengekomen. Hier zitten bepaalde voorwaarden aan vast. Opgesomd betreft het de volgende voorwaarden:
Is een concurrentiebeding niet noodzakelijk vanwege zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen of wordt de werknemer onredelijk beperkt in zijn arbeidsvrijheid, dan kan de rechter het concurrentiebeding geheel of gedeeltelijk vernietigen. Is het beding overeengekomen met een minderjarige werknemer, dan is het nietig. De werkgever kan er dan geen beroep op doen.
Net zoals bij een arbeidsovereenkomst, is het mogelijk om bij een overeenkomst van opdracht een beding op te nemen dat het uitsluit om bij een concurrent in dienst te gaan. Het kan zijn dat de opdrachtgever een belang heeft bij zo’n concurrentiebeding, aangezien zij dezelfde diensten verlenen of zaken verkopen. Zonder een concurrentiebeding kan de nieuwe opdrachtgever een voordeel hebben, omdat zij de werkwijze van de oude opdrachtgever kunnen overnemen. Hierdoor kan oneerlijke concurrentie ontstaan.
Ook hier geldt dat het beding wel redelijk moet zijn. Een concurrentiebeding van zes maanden voor concurrenten in dezelfde gemeente is redelijk, maar een beding van tien jaar voor heel Nederland en Duitsland is dat niet. Bij een eventueel geschil zal de rechter dit per geval bekijken. De overige regels die gelden bij de arbeidsovereenkomst gelden hier niet.
Tot slot is het altijd even de moeite waard om te checken of geen sprake is van een verkapte loondienst in plaats van een overeenkomst van opdracht, ofwel schijnzelfstandigheid. Dit houdt in dat er overeenkomst van opdracht is overeengekomen, maar dat het feitelijk een arbeidsovereenkomst is. Dit heeft fiscale en arbeidsrechtelijke voordelen voor de ‘opdrachtgever’.
Om verkapte loondienst te herkennen, zijn verschillende aspecten van belang:
| Overeenkomst van opdracht | Arbeidsovereenkomst |
Persoonlijke arbeid | Het is mogelijk dat iemand anders de werkzaamheden verricht | Alleen jij mag de werkzaamheden verrichten
|
Werkgeversgezag | Je kan zelf bepalen hoe je de werkzaamheden verricht | De ‘opdrachtgever’ geeft instructies en aanwijzingen hoe je de werkzaamheden moet verrichten |
Beloning | Je verstuurt een factuur en de beloning kan verschillen | Je krijgt een vast loon en wordt doorbetaald bij ziekte
|
Is er sprake van verkapte loondienst, dan is er sprake van een arbeidsovereenkomst en geen overeenkomst van opdracht. Het gevolg hiervan is dat dezelfde regels voor het concurrentiebeding gelden als voor de arbeidsovereenkomst. Het moet gaan om een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, tenzij er een motivering dat het concurrentiebeding noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.
Advies nodig over een postcontractueel beding, zoals een non-concurrentiebeding? Stuur je vraag dan naar Arbeidsjurist Eindhoven voor een gratis check. Indien wij van meerwaarde kunnen zijn, dan gaan we graag voor je aan de slag om te laten zien hoe dat wij voor jou het verschil maken. Neem contact met ons op.
Arbeidsadvies nodig?
Ontdek recente kennisbankartikelen
Vrijstelling van werk bij vaststellingsovereenkomst: wat betekent het voor de werknemer?
Wat houdt vrijstelling van werk bij een vaststellingsovereenkomst precies in en waar moet je als werknemer op letten? Lees er hier meer over.
Sociaal plan bij ontslag: 5 tips waar moet je op letten
Het is essentieel om goed op de hoogte te zijn van de inhoud van het sociaal plan en te weten waar je op moet letten bij ontslag. Wij leggen het je uit.
Zo schrijf je een ontslagbrief
Wil je zelf ontslag nemen? Dan dien je schriftelijk ontslag in door middel van een ontslagbrief. Een voorbeeld kan je hier downloaden.
Arbeidsjurist Eindhoven is onderdeel van Adviesgroep Eindhoven. De one-stop-shop voor particulieren, zzp’ers en dga’s en hun ondernemingen.
